تفاوت ست های قالبگیری ای سیلیکون و سی سیلیکون

با پیشرفت های بسیار زیادی که در تکنولوژی های مربوط به مواد دندانپزشکی به وجود آمده  این سوال طرفداران تکنولوژی را متعجب می کند. “آیا سیلیکون که از دیرباز در دندانپزشکی مفید بوده امروزه نیز همچنان کاربردهای خود را دارد و مورد استفاده دندانپزشکان قرار می گیرد”؟ پاسخ به این سوال مثبت است. ست های قالبگیری سیلیکونی از قدیم مزایای زیادی داشته و امروزه نیز گزینه هایی را روی میز می گذارد که نسبت به مواد دیگر محبوب تر به نظر می رسد.

اگرچه گاهی اوقات نوآورانه ترین فناوری ها، بهترین انتخاب به نظر می رسند اما همواره این طور نیست. سیلیکون مثال زنده ی این فکت است. هرچه دندانپزشکان تجربه ی بیشتری در کار خود داشته باشند، این ادعا را بیشتر تصدیق می کنند. استفاده از سیلیکون در مواد دندانپزشکی بسیار رایج است. در این مقاله قصد داریم به کاربردهای آن در قالب گیری های دندانپزشکی بپردازیم و  ست های قالبگیری را با یکدیگر مقایسه کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

موارد استفاده از سیلیکون در کاربردهای مختلف

سیلیکون به عنوان یک ماده ی پلاستیکی شناخته می شود اما از نظر تکنیکی، در حقیقت نوعی لاستیک است. صرف نظر از این مساله، گستره ی کاربردهای آن مشابه موارد کاربردی پلاستیک است. اگر نگاهی به دور و بر خود بیندازید حتما موارد ساخته شده از پلاستیک را می یابید. از غذا گرفته تا بدن شما، همه را تحت تاثیر قرار می دهد و باهم مرتبط می باشد. برای مثال: استفاده از سیلیکون در کاربردهای پزشکی، ظروف پخت و پز، اسباب بازی ها و غیره. اما در این میان، وسایلی نیز هستند که از جنس سیلیکون هستند اما در صورت بلعیده شدن برای بدن خطرناک هستند. مثل: فیلترها، واشرها، عایق ها، درزگیرها، چسب ها و قطعات الکترونیکی. در نظر داشته باشید که در این مثال ها، فقط از سیلیکون استفاده نشده و مواد شیمیایی دیگر هم به ترکیبات شیمیایی این وسایل اضافه شده اند.

چرا سیلیکون در کاربردهای دندانپزشکی استفاده می شود؟

دلایل زیادی برای انتخاب سیلیکون در کاربردهای دندانی وجود دارد. گاهی استفاده از سیلیکون به دلیل هزینه های مقرون به صرفه ی آن بهترین گزینه در میان دیگر گزینه هاست. اما عقلانی ترین دلیلی که صنایع مختلف از جمله صنعت دندانپزشکی از آن در کاربردهای دندانی استفاده می کنند، کمترین خطر سلامتی آن برای بدن انسان است. اگرچه امروزه دندان پزشکان به استفاده از جدیدترین مواد و تکنولوژی ها در درمان های خود تشویق می شوند و مایلند همراه علم روز حرکت کنند اما در مورد قالب گیری ها و سایر کاربردهای دندانپزشکی همچنان استفاده از سیلیکون به آن ها پیشنهاد می شود. در کلیه ی درمان ها، ابتدا دندانپزشک باید به دهان شما نگاهی بیندازد و سپس با تجربه و تخصص خود ارزیابی کند و تصمیم بگیرد که بهترین راه و مواد برای شما کدام است.

سیلیکون به دلیل سازگاری که با بدن انسان دارد، مدت طولانی در دندانپزشکی است که مورد استفاده دندانپزشکان درآمده است. عوارض جانبی آن برای انسان نسبت به سایر مواد کم تر است. در برخی از موارد، راه حل بهتری نسبت به مواد جدید معرفی شده است.

هدف از قالب گیری های دندانی چیست؟

معمولا برای موارد زیر از قالب گیری های دندانی استفاده می شود.

• مطالعات موردی
• موارد تشخیصی
• آموزش به بیماران
• طرح دندان به ویژه برای ارتودنسی
• ساخت ترمیم های غیر مستقیم از جمله : پر کردن به روش اینله، آنله، بریج گذاری، روکش های دندانی، دندان های مصنوعی

تفاوت بین مواد قالب گیری

چهار نوع دسته بندی اصلی قالب گیری دندانی وجود دارد که معمولا دندانپزشکان از آن ها استفاده می کنند. آن ها را می توان به مواد قالب گیری سفت و سخت(اوژنول اکسید و ترگیب قالب گیری) و مواد قالب گیری الاستیک (آلژینات و سیلیکون) طبقه بندی کرد. هر ماده ای برای اهداف متفاوتی به کار گرفته می شود. برخی از لابراتورها به نمونه برداری و برداشت های دقیق تری نیاز دارند. معمولا این نوع طبقه بندی بر اساس خواص کشسانی مواد در قالب گیری انجام می شود. برای مثال، از مواد غیر الاستیک برای قالب گیری و آماده سازی تاج دندان استفاده نمی شود. زیرا آندرکات را به درستی نمی تواند حفظ کند.

قالب گیری های دندانی با مواد سیلیکونی چه مزایایی دارد؟

به گفته ی محققان دانشگاه پزشکی بلغاستان، مواد قالب گیری سیلیکونی در لبه ها و برآمدگی های آلوئولی به طور کامل پخش می شوند. همین امر باعث می شود قالب گیری های مرزی با استفاده از مواد سیلیکونی نسبت به سایر مواد بهتر انجام شود. معمولا دندانپزشکان برای مراجعینی که دندان خود را که بطور کامل ازدست داده اند؛ گذاشتن ایمپلنت یا دندان مصنوعی را پیشنهاد می دهند. در این راستا تحقیقات نشان داده است که استفاده از روش های قالب گیری مرزی یا شکل دهی های عملکردی می تواند به طور چشمگیری زخم های فشاری یا دکوبیتوس را کاهش دهد. علاوه بر این، این این قالب ها نرم هستند که به مرور باعث ماندگاری و پایداری پروتز در حالت های استراحت و کاری می شود.

از آنجایی که در نظر گرفتن عوامل متعددی از جمله ساختارهای آناتومیکی (گرفتگی عضلانی، عضلات مختلف، بافت های نرم) و عدم تقارن بین دو نیمه ی چپ  و راست فک بالا و پایین برای انجام درمان بهینه تاثیرگذار هستند، تعیین دقیق عمق وعرض بافت در محل مورد نظر نکته ای بسیار مهم است. همچنین تو در تو بودن دندان ها(شیار لثه ی باکال) نیز باید در نظر گرفته شود.

راه حل ها

به گفته ی محققان دندانپزشکی، با قالب گیری مرزی می توان عمق و عرض بافت مورد نظر را پیدا کرد. با این حال، مواد مورد استفاده در قالب گیری نیز در درمان بهینه نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو محققان به ارزیابی و تعیین دو گروه مختلف از مواد قالب گیری در قالب گیری مرزی یعنی ترموپلاستیک و الاستومر پرداخته اند. در این پژوهش 4 برند مختلف زیر مورد بررسی قرار گرفته اند:

• Dataseal عملکردی (سیلیکون افزودنی برای قالب گیری حاشیه)
• Sta-seal F (سیلیکون متراکم برای قالب گیری حاشیه ها)
• میله های کاربردی GC Iso (رزین مصنوعی برای قالب گیری حاشیه)
• چوب های سبز ترکیبی Kerr Impression برای قالب گیری حاشیه

محققان این پژوهش برای اندازه گیری فشار منفی پس از قالب گیری مرزی از فک فوقانی از روش اندازه گیری خلا استفاده کردند. برای ایجاد و اندازه گیری فشار منفی از پمپ فشار ترکیبی استفاده می شود. حداکثر فشار مثبت در این نوع قالب گیری 3  و حداکثر فشار منفی 1- است.

مراحل قالب گیری در این پژوهش به این صورت است:

• مواد قالب گیری در ظرفی جداگانه ترکیب می شود.
• تست های عملکردی Herbst انجام و نتایج درج می شود.
• میزان سخت شدن مواد لازم، با کشش آن سنجیده می شود.
• فشار منفی توسط واحد بالینی ثبت می شود.
• فشار منفی ایجاد شده بین سینی حاوی مواد و محل مورد نظر اندازه گیری می شود.
• کلیه نتایج ثبت می شود.
• سینی قالب گیری از دهان بیمار خارج می شود.

مقایسه قالب گیری با مواد ترموپلاستیکی و الاستومری

محققان تفاوت معناداری بین دو ماده ی ترموپلاستیک یعنی چوب عملکردی و چوب سبز GC Iso مشاهده کردند. اما هیچ تفاوت آماری معناداری بین دیگر گروه های قالب گیری های ترکیبی مشاهده نشد. از طرفی میانگین فشار منفی اندازه گیری شده  که میان محل مورد نظر پروتز و سینی مواد قالب گیری  شده بود، مقادیر نزدیک بهمی را برای هر بیمار با اختلاف 0.1-0.05  بار نشان داد.

نتیجه ی این پژوهش در این قسمت حاکی از آن است که توجه به ویژگی های آناتومیکی محل انجام پروتز از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین محققان به این نتیجه رسیدند که استفاده از مواد ترموپلاستیکی مثل سیلیکون برای قالب گیری های حاشیه و مرزی در لبه ها، بسیار خوب عمل می کنند زیرا شکل و فرم دهی خوبی را ایجاد می کنند. دلیل این عمل این است که مواد قالب گیری سیلیکونی روی لبه ی سینی مواد و همچنین لبه ی آلوئولی به خوبی پخش می شود و باعث افزایش کیفیت دسترسی و دقت در قالب گیری حاشیه ها می شود.

اکنون که از اهمیت مواد قالب گیری سیلیکونی مطلع شدید؛ خوب است بدانید که رایج ترین ست های قالب گیری سیلیکونی که در بازار رایج است و دندانپزشکان از آن برای موارد قالب گیری استفاده می کنند ست های قالبگیری زرماخ  A  سیلیکونی  و ست های قالبگیری زرماخ سی(C) سیلیکون است. در ادامه با ویژگی ها و تفاوت های این دو نوع مواد قالب گیری آشنا خواهیم شد.

معرفی شرکت Zetaplus System ZHERMACK

یکی از بهترین برندهای تولید کننده ست های قالبگیری سیکونی Zhermack  از سیستم های زتاپلاس هست که با بیش از 30 سال تجربه، به یکی از گسترده ترین بازارهای جهانی تبدیل شده. در تمامی مراحل ساخت محصولات این شرکت، کنترل دقیقی بر روی مواد اولیه و پروسه ی تولید صورت می گیرد. به همین دلیل، محصولات این برند دارای کیفیتی ماندگار و عملکردی عالی هستند. کیفیت و قابلیت اعتماد ایجاد شده در میان فعالان در زمینه دندان و دندانپزشکی، استفاده ی از محصولات این شرکت را جهانی و همه گیر کرده. بطور کلی، محصولات زتاپلاس طیف وسیعی از نیازهای کلینیکی دندانپزشکی را در بر می گیرد.

تفاوت ست قالبگیری ای-سیلیکون (A-Silicon)  و ست قالبگیری سی-سیلیکون (C-Silicon)

در ابتدا برای شفاف شدن تفاوت بین این دو ست قالبگیری، بهتر است به بررسی تفاوت میان ماده ی اصلی آن ها یعنی ای-سیلیکون و سی-سیلیکون بپردازیم. ای-سیلیکون مخفف Addition-Silicon است که به معنای سیلیکون های افزودنی است. از طرفی سی-سیلیکون هم مخفف Condensation-Silicon می باشد که به آن سیلیکون های متراکم می گویند. این دو نوع ماده، از مواد اصلی قالب گیری های دندانی هستند. تفاوت اصلی بین ای-سیلیکون و سی-سیلیکون در نوع واکنش شیمیایی است که برای تشکیل آن ها صورت می گیرد. برای مثال سیلیکون افزودنی از یک واکنش شیمیایی افزودنی به وجود می آید اما سیلیکون متراکم از یک واکنش شیمیایی تراکم تشکیل می شود. سیلیکون های افزودنی یا از نوع A، انعطاف پذیر و سخت هستند اما در مقابل، سیلیکون های متراکم یا C ، انعطاف پذیری کمی داشته و الاستیسیته ی آن ها نیز بالا نیست.

از نظر اقتصادی نیز سی-سیلیکون ها نسبت به ای-سیلیکون ها ارزش بیشتری دارند. علاوه بر این، ای-سیلیکون ها عملا هیچ انقباضی ایجاد نمی کنند. در حالی که سی-سیلیکون ها می توانند دارای درجه ی کمی از انقباض باشند. در جدول زیر تفاوت های بین این نوع ماده ی قالب گیری، ذکر شده.

تفاوت ست های قالبگیری ای-سیلیکون و سی-سیلیکون
	ای-سیلیکون	سی-سیلیکون
تعریف	ای-سیلیکون از جنس پلی ونیل سیلوکسین است که از واکنش های اضافی الاستومر سیلیکونی به وجود می آید.	سی-سیلیکون نوعی سیلیکون است که از واکنش متراکم سازی به وجود می آید.
شکل گیری	از واکنش شیمیایی افزودنی تشکیل می شود.	واکنش شیمیایی تراکم، آن را تشکیل می دهد.
خواص	بسیار انعطاف پذیر و سخت	قابلیت انعطاف پذیری پایین و سختی کم
آب رفتگی	بدون آب رفتگی	آب رفتگی با درجه ی پایین
ارزش اقتصادی	دارای ارزش اقتصادی کم	از نظر اقتصادی ارزش زیادی دارد

نتیجه

در این مطلب ضمن آشنایی با روش های قالب گیری و پژوهش های نوین در این زمینه، با ماده ی ارزشمند سیلیکون به عنوان مواد اصلی تشکیل دهنده ی ست های قالبگیری دندانی آشنا شدیم. با وجود اینکه دندانپزشکان حرفه ای همواره به دنبال محصولات و تکنولوژی های جدید هستند اما سیلیکون به دلیل ویژگی های منسب و سازگاری خوبی که با بدن دارد، از قدیم تا به امروز همواره مورد توجه دندانپزشکان و فعالان در زمینه ی دندان بوده است. دو نوع سیلیکون A و C از یکی از برندهای معروف  و سابقه ی خوب را معرفی کردیم.

سیلیکون های افزودنی و سیلیکون های تراکمی در پروتزهای متحرک فلزی، ترمیم های دندانی غیر مستقیم و ماتریس ها استفاده می شوند.  واکنش شیمیایی اضافه در مواد سیلیکونی، تفاوت اصلی این نوع ست قالب گیری به شمار می آید. و باعث شده خواص مختلفی به این دو نوع ست قالب گیری بدهد. شما دندانپزشکان محترم می توانید این دو ست قالب گیری را با توجه به نیازتخصصی خود دروبسایت ما انتخاب و بصورت آنلاین خریداری نمایید. همچنین اگر تجربه ای در زمینه ی استفاده از ست های قالبگیری سیلیکونی دارین می توانید در قسمت نظرات، ما و سایرخوانندگان این مطلب را از نظرات خود بهره مند کنید.

منابع

www.dentistrytoday.com/silicon-impression-materials-support-better-border-molding/https

www.dentaltix.com/en/blog/main-dental-impression-materials-everything-you-need-know-about-alginate-and-siliconehttps

www.dentalnursenetwork.com/news/dental-nursing-library/1073-the-difference-between-impression-materials.html